Admin
16 September, 2019
Tổng hợp

Bầu cử ở Đài Loan qua tranh hí họa

Ngày 11.1.2020, Đài Loan sẽ có tuyển cử tổng thống và quốc hội mới. Hiện hai đảng lớn nhất đã có ứng viên chính thức. Đại diện cho Dân chủ tiến bộ đảng là đương kim tổng thống, bà Thái Anh Vấn (Tsai Ying Wen). Đại diện cho Quốc dân đảng là thị trưởng Cao Hùng (Kao Hsiung), ông Hàn Quốc Du (Han Kuo Yu).

Minh họa của Craig Stephens cho thấy ván bài giữa Donald Trump, Thái Anh Vấn, Tập Cận Bình. Ông Trump và bà Thái thông bài với nhau. Ông Tập xuống lá nắm đấm.

Hí họa từ trang này với ông Hàn Quốc Du vừa mang lập trường bợ đỡ Trung Quốc, ý tưởng chính trị thì mù mờ, lẩm bẩm trước quan sát của nội các: "Vấn đề không phải là tôi không lèo lái được, vấn đề là chẳng có ai đó đẩy giúp một cái thân thiện (cho cái xe nó nổ máy!)."

Cả hai ứng viên này đã phải trải qua sơ bộ sóng gió, đè đầu cỡi cổ các địch thủ trong nội bộ để đứng đầu liên danh của mỗi bên. Chuyện này để lại nhiều vết thương lòng, giờ chưa rõ là người bị ông Hàn Quốc Du đánh bại trong bầu cử sơ bộ của Quốc dân đảng có bỏ đảng và ra tranh cử độc lập hay không. Điều này, nếu xảy ra, sẽ khiến bà Thái thắng cử vì phe hữu khuynh như thế sẽ chia phiếu. "Người thứ ba" này là tỉ phú Terry Quách Đài Minh (Terry Gou), lúc nào cũng có Iphone đời mới nhất vì ông là chủ tịch công ty lắp ráp Foxconn.

Hí họa từ trang này cho thấy ông Quách Đài Minh với mơ ước làm tổng thống kiểu Donald Trump nhưng đã thất bại, đành thu về làm bá chủ Foxconn

Họ Quách một đêm tháng 4. 2019 nằm mơ thấy Ma Tổ Bà Thiên Hậu hiện ra và bảo, con phải làm tổng thống. Sáng ra ông kể chuyện này cho vợ. Bà Delia Tseng (Tằng Hinh Oánh), biên đạo múa và kém chồng 24 tuổi, lại không muốn làm đệ nhất phu nhân. Bà bèn bỏ nhà ra đi thẳng. Quách hiên ngang phát biểu "Khuê các không được chen vào việc Nội các". (Lưu ý chuyện Gou nằm mơ thấy Ma Tổ và bị vợ bỏ là 100% thật theo ông kể). Lúc đó Apple sắp ra điện thoại mới. Bà đành trở về nhà, mình ơi, cho em một cái đi. Nhưng đến khi thuận vợ thuận chồng rồi, có Ma Tổ phù trợ vẫn không tát được biển Đông mà còn bị ăn tát: Quách về nhì trong sơ cử Quốc dân đảng, sau một giáo viên chủ nhiệm trường phổ thông là Hàn Quốc Du, thị trưởng Cao Hùng. Quách hận lắm và giờ chưa rõ là ông sẽ làm gì.

Thày bói Nhật xem chỉ tay cho Quách và giải mộng rồng Trung Quốc trên bàn Toshiba: Hồng Hải Khoa Kỹ Tập Đoàn (Foxconn) được biết nhiều đến nhờ lắp ráp sản phẩm Apple nhưng sở hữu công ty Nhật Sharp do Toshiba bán lại khi gặp khó khăn và cũng lắp ráp sản phẩm Sony, Intel, Xiaomi v.v. Đây muốn nhạo ông này không có "căn cước" Đài Loan, chẳng Nhật thì Trung Hoa thôi.

Quách Đài Minh và Hàn Quốc Du đều là hai cao thủ của trường phái võ lâm Dân túy, như Trump ở Mỹ, Duterte ở Philippines v.v. và khiến các La Hán của chính trị đảng phái cổ điển phải lép vế. Các sư phụ khổ luyện này, cựu thủ tướng, thống đốc, bộ trưởng… đều phải bái thua. Phía Dân chủ Tiến bộ cũng thế. Năm 2016, một bà giáo sư không có kinh nghiệm hành pháp, lập pháp gì, quyết định xếp sách lại, đứng dậy và phi thân vọt qua đầu các chưởng môn, phó chưởng môn và sư huynh, sư tỉ của đảng để trở thành tổng thống. Bà là Thái Anh Vấn.

Nhiệm kỳ đầy hy vọng của bà kết quả chẳng khả quan mấy. Những thay đổi xã hội của bà lừng khừng và không đáp ứng hết đòi hỏi của đảng Thời đại Lực lượng, là thành phần tả khuynh và đảng thứ ba tại Quốc hội (5 ghế đại biểu/113). Đảng này, gọi là "Tím", đại diện cho giới trẻ đổi mới tại Đài Loan, là liên minh cắn răng để giúp bà Thái nắm quyền. Thí dụ, họ không đưa ứng viên ra cạnh tranh đảng Dân chủ Tiến bộ tại các đơn vị "tả khuynh" là những nơi mà đảng này và Thời đại Lực lượng đều mạnh để khỏi chia phiếu. Ngược lại, họ chấp nhận tranh cử tại những đơn vị gian khó là thành trì kiên cố của Quốc dân đảng. Nói cách khác, khi tranh cử Thời đại Lực lượng lội nước đi trước và ăn cỗ thì nhường phần cho Dân chủ Tiến bộ. Thái độ hy sinh này không được đền đáp đầy đủ, ngoài chuyện chính quyền Thái Anh Vấn thông qua việc cho phép đồng tính kết hôn, là vỗ về hiếm hoi để trả công đảng bạn.

Hí họa của Stellina Chen cho thấy phán quyết của Tòa tối cao Đài Loan rằng đồng giới được kết hôn. Đài Loan là nước châu Á công nhận kết hôn đồng giới. Theo Tòa, quy định về hôn nhân chỉ diễn ra giữa nam và nữ là vi phạm Hiến pháp.

Về mặt kinh tế, chính quyền bà Thái đang gặp nhiều khó khăn, Đài Loan đang đi vào suy thoái và trì trệ phát triển. Việc này thêm trầm trọng từ khi Hoa Kỳ gây chiến thương mại với Trung Quốc và tạo nên tình thế bất an trên thị trường. Kinh tế Đài Loan phụ thuộc nhiều về xuất cảng, và là xuất cảng sang Trung Quốc. Trung Quốc là đối tác thương mại số 1 của hòn đảo chứ không phải là Mỹ. Con số giao dịch giữa 2 bên là 151 tỉ USD năm 2018, tức là 6.500 USD cho mỗi đầu người tại Đài Loan. Trong giao dịch trên, Đài Loan xuất sang Trung Quốc 97 tỉ và mua của Trung Quốc 54 tỉ. Cán cân thương mãi của Đài Loan thặng dư và cán cân thương mãi Trung Quốc thâm thủng là 43 tỉ. Như vậy bình quân Đài Loan bán cho Trung Quốc 4.200 USD và mua của Trung Quốc 2.300 USD. Mỗi đầu người Đài Loan, trong năm 2018, "lời" trong trao đổi này được 1.900 USD. Hiện nay, vốn đầu tư trực tiếp của Đài Loan đang dược vận dụng tại Trung Quốc là 64 tỉ, tính bình quân ra là 2.800 USD cho mỗi người lớn, bé Đài Loan. Đây là thực chất của tình trạng trao đổi giữa hai bên eo biển, còn yêu ghét hay giận dỗi, có định thông gia giữa hai nhà không lại là một chuyện khác.

Hí họa của Paresh Nath mô tả Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (vẽ không giống mấy nhỉ?) dụ dỗ Tổng thống Đài Loan Thái Anh Vân thống nhất với đại lục, bảo rằng "đề xuất này êm dịu mà!".

Theo dõi đống nhì nhằng

Bà Thái, trong bầu cử sơ bộ đầu năm, bị các đối thủ trong đảng Dân chủ Tiến bộ lên án là nhút nhát và quỵ lụy Đại Lục, lập lờ nước đôi không rõ ràng. Các diễn biến gần đây tại Hong Kong đã làm bà mạnh dạn hơn. Nó được giải thích như sau.

Ứng cử viên Quốc dân đảng Hàn Quốc Du, chữ "one" bằng tiếng Anh bẻ làm đôi cũng không biết và là thày giáo làng. Tháng 3.2019, ông dẫn một phái đoàn nông nghiệp của thành phố Cao Hùng do ông làm thị trưởng sang thăm Hong Kong, Macau và tất nhiên Thẩm Quyến (Shenzhen). Trong chuyến đi này phái đoàn ký kết 170 triệu USD hợp đồng. Hong Kong, Macau hay Thẩm Quyến đều là Trung Quốc nhé, và hợp đồng đây là hợp đồng nông nghiệp. Quần chúng cử tri của Quốc dân đảng Đài Loan không phải là thanh niên phố thị, bọn này hay thiên tả lắm và khó bảo, mà là nông dân hiền hòa máy cày Kubota trên những cánh đồng khói lam chiều tỏa.

Hí họa vẽ ông Hàn Quốc Du – ứng viên thân Bắc Kinh – chiếm 70% mật độ xuất hiện trên màn hình của ctiTV (một đài thân Trung Quốc) vào mùa vận động tranh cử

Lúc đó chưa có phong trào chống đối dữ dội tại Hong Kong và kinh tế là chỉ đạo. Các thăm dò tháng 3 cho thấy ông Hàn 55% và bà Thái 31%. Đến tháng Bảy, hơi cay bắt đầu tỏa Hong Kong thì ông Hàn 43% và bà Thái 38%. Cuối tháng Tám, ông Hàn xuống còn có 31% và bà Thái lên 51%! Thêm 3 trái lựu đạn khói trên Nathan Road ở khu mua sắm Hong Kong là bà Thái dám đòi độc Lập và ông Hàn chạy sang Hong Kong xin tỵ nạn? Chuyện Đài Loan sang Hong Kong tỵ nạn chưa phải là chưa hề xảy ra. Năm 1947, một nhóm trí thức và nhà hoạt động Đài Loan chạy sang đó là để thành lập đảng Đài Loan Tự trị Đồng minh!

Hí họa của The New York Times nói: cử tri giao quyền lập pháp cho bà Thái và đảng Dân chủ Tiến bộ của bà, là đảng biết hoài nghi về một mối quan hệ thân thiết với Trung Quốc. Trong hình, bà Thái đi cạnh Trung Quốc như người lái chiếc xe con cạnh một chiếc xe đầu kéo khổng lồ, rất nguy hiểm.

Các thăm dò thì chỉ là thăm dò, và nay mới là tháng Chín và các ứng cử viên độc lập vẫn chưa quyết định. Ông Terry Quách vẫn còn đang dỗ vợ, thôi em đừng khóc nữa, đừng khóc nữa em và để cho anh ra ứng cử nhé? Thiên Hậu bảo thế mà, và ai dám cãi lại mệnh trời. Ông này sẽ lấy phiếu của thành phần thân Trung Quốc, tức là hại Hàn Quốc Du.

Một ứng viên khác, thị trưởng Đài Bắc, là giáo sư bác sĩ Kha Vân Triết (Ko Wen Ji). Ông Kha đã từng ứng cử sơ bộ Dân chủ Tiến bộ và thất bại nhưng vẫn ngậm ngùi và nuốt không trôi. Ông thành lập đảng mới là Đài Loan Dân chúng đảng và lăm le đe dọa bà Thái. Nếu ra tranh cử thì ông sẽ lấy phiếu của thành phần chống Trung Quốc khỏi tay bà.

Tình hình quốc tế đến tháng Một còn thay đổi. Hoa Kỳ chưa hẳn là ủng hộ tự trị hay độc lập của Đài Loan mà có thể chỉ dùng hòn đảo là công cụ để trao đổi với Bắc Kinh trong thương thuyết này kia về thương mại. Mày không nhượng bộ thì táo bán cho họ vũ khí. Mày nhượng bộ đi, thôi mà, năn nỉ, tao tặng mày luôn chủ quyền của Đài Loan. Về Hong Kong, Bắc Kinh sẽ phản ứng ra sao? Đài Loan sẽ có 2 ứng viên hay là 3 hay là 4? Khuê các của họ Quách sẽ còn nước mắt ngắn dài?

Hí họa từ Internet với Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan và con rồng Trung Quốc vừa chĩa tên lửa sang hòn đảo vừa thét: "Đó là mối đe dọa cho quan hệ chúng ta!"

Điều chắc chắn, là tại Đài Loan, cũng như tại nhiều nơi khác, các guồng máy đảng phái cổ điển không còn kiểm soát được tình hình chính trị. Các chính trị gia lão luyện được guồng máy nhào nặn không còn thích ứng và từ đâu bỗng nảy ra các lãnh đạo "dân túy" hoặc đạp đổ guồng máy hoặc bắt nó phải nhượng bộ bằng cách đưa tay lái cho họ cầm. Đó là trường hợp trước đây của bà Thái Anh Vấn, hiện nay của ông Hàn Quốc Du hay của một ông Terry Quách, xuất sắc trong lãnh vực thương mãi, hay ông Kha Vấn Triết, xuất sắc trong lãnh vực y học.

CLICK ĐỂ XEM NGAY!