Sống cùng thời đại: Monet vẽ xe lửa

Trong khoảng hai tháng, Monet vẽ mười hai bức về nhà ga Saint-Lazare và cây cầu gần đấy l'Europe. Ông và gia đình sống ở đường Moncey rất gần cây cầu và nhà ga.

"Năm nay Monet vẽ nhiều bức tuyệt vời về quang cảnh bên trong các nhà ga. Trong (các tác phẩm) đó ta có thể nghe được tiếng xình xịch của những chiếc xe lửa cập bến, thấy được hơi nước bốc lên tỏa vào không trung. Ngày nay phải vẽ những nơi thế này. Cha ông ta đã từng nhìn thấy được chất thơ trong những con sông cánh rừng thì các nghệ sỹ thời nay phải khám phá được sự thi vị ẩn trong các nhà ga xe lửa."

Claude Monet, "Cây cầu L'Europe", 1877

Emile Zola, nhà văn lớn người Pháp và là bạn của các họa sỹ Ấn tượng, đã hăng hái viết như trên về bảy kiểu chủ đề nhà ga mà Monet đã trưng bày tại kỳ triển lãm Ấn tượng thứ ba năm 1877. Trong số 250 tác phẩm trưng bày, có rất ít tác phẩm bán được. Suốt những thập kỷ này, nhà ga và đường sắt thật sự trở thành biểu tượng của tốc độ và sự chuyển động của cuộc sống hiện đại. Edouard Manet, Gustave Caillebotte và nhiều họa sỹ khác đã cống hiến hết mình cho loại chủ đề này.

Gustave Caillebotte, "Cây cầy L'Europe", 1876

Trong khoảng hai tháng, Monet vẽ mười hai bức về nhà ga Saint-Lazare và cây cầu gần đấy l'Europe. Ông và gia đình sống ở đường Moncey rất gần cây cầu và nhà ga. Ông mong tài nghệ được thừa nhận và sự thừa nhận đã thực sự xảy ra trong một khoảng thời gian, rồi thì Monet gặp khó khăn tài chính. Bạn của ông, Renoir, viết về giai đoạn này: "Monet chi tiêu ăn vận tuyệt đỉnh. Ông mặc áo quần đẹp nhất, ống tay áo sơ mi may ren, tung tẩy cây gậy chuôi bọc vàng, trao danh thiếp cho giám đốc Đường sắt tuyến Tây trong nhà ga Saint-Lazare. Nhân viên hướng dẫn cung kính dẫn đường ông đến gặp nhân vật quan trọng hơn. Vị này mời ông ngồi và ông giới thiệu đơn giản dõng dạc: 'Tôi là họa sỹ Claude Monet.'"

Một bức vẽ ga St Lazare của Monet

Monet thích nhất hiệu ứng ánh sáng có được từ hơi nước và khói, vì thế ông hay vẽ các đầu máy xe lửa ngược xuôi trong sân ga dưới cầu l'Europe. Bằng cách này, ông sáng tác nên riêng mình hình ảnh đậm chất thơ về cuộc sống hiện đại. Kiểu vẽ dàn dựng trước này không làm ông phiền lòng. Các tác phẩm về nhà ga của Monet không đáng tin, không ngẫu hứng, cũng không hoàn toàn được vẽ ngoài trời. Các tác phẩm là kết quả của sự quan sát, sắp xếp tỉ mỉ, không phải bức nào cũng tái hiện chính xác cảnh ngoài đời khi được vẽ.

Một bức vẽ ga St. Lazare khác với hiệu ứng ánh sáng rất đẹp từ hơi nước và khói

Nhiều bản phác thảo kỳ đầu của các tác phẩm nhà ga và cầu được lưu giữ, chúng cho thấy các tranh chính đã được tính toán cân nhắc trước đó kỹ đến mức nào. Tác phẩm "Cây cầu l'Europe" của Monet đẹp ở sự đối lập giữa hình dạng thô cứng đậm chất hình học của cây cầu bằng đá và sắt với sự mềm mại của những đám khói và làn hơi nước hòa quyện nhẹ nhàng vào nhau trong khoảng không êm ái.

Chi tiết cầu với khói quyện quanh

Hình ảnh cái đầu máy xe lửa tiến vào bức tranh như tạo nên chuyển động từ trái, giao với đường chéo tạo bởi cây cầu và vách tòa nhà của tuyến phố kế đó. Điểm giao nhau được nhấn mạnh bằng hai cột trụ chân cầu. Quả thật nghệ thuật thiết lập bố cục của Monet rất tuyệt vời trong bức này.